اثر منابع مختلف نیتروژن بر جذب و انتقال نیتروژن در لوبیا محلی گیلان در زراعت ارگانیک

به ­منظور ارزیابی اثر باکتری‌های محرک رشد گیاه و بقایای کمپوست قارچ بر جذب و انتقال نیتروژن در لوبیا، آزمایشی به­ صورت بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 95-1394 در منطقه رشت اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (بدون تلقیح با باکتری و عدم کاربرد کمپوست)، باکتری آزوسپریلوم، باکتری ازتوباکتر، کمپوست قارچ (2 تن در هکتار)، کمپوست قارچ + آزوسپریلوم و کمپوست قارچ + ازتوباکتر بودند. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش رشد گیاه تا مرحله گل­ دهی غلظت نیتروژن گیاه افزایش یافت ولی این افزایش برای جذب نیتروژن تا مرحله پر شدن دانه‌ها ادامه داشت. تیمارهای آزمایش فعالیت آنزیم فسفاتاز اسیدی و قلیایی را به ­ترتیب 31 تا 67 و 42 تا 75 درصد نسبت به شاهد افزایش دادند و تیمارهای کاربرد باکتری‌ + کمپوست قارچ بیش ­ترین فعالیت آنزیمی را نشان دادند. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که تیمار ازتوباکتر + کمپوست بیش­ ترین مقدار کلروفیل a و کل (به ­ترتیب 8/11 و 8/15 میلی‌گرم در میلی‌لیتر) را نشان داد. بیش ­ترین تعداد گره ریشه (4/81 گره)، عملکرد بیولوژیک (6032 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد پروتئین (398 کیلوگرم در هکتار) نیز از تیمار آزوسپریلوم + کمپوست قارچ به‌دست آمد. هم ­چنین تیمارهای به ­کار برده شده عملکرد دانه را 11 تا 49 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش دادند و تیمار آزوسپریلوم + کمپوست قارچ، با میانگین 2104 کیلوگرم در هکتار نسبت به سایر تیمارها برتری معنی‌دار داشت. نتایج به ­دست آمده بیانگر آن است که تلقیح گیاهان با آزوسپریلوم و کاربرد کمپوست قارچ ضمن افزایش عملکرد دانه، پروتئین دانه را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین برای حصول حداکثر عملکرد دانه لوبیا در کاربرد کمپوست قارچ تحت تلقیح با باکتری آزوسپریلوم در منطقه رشت توصیه می‌شود.